| საქართველოს კონსტიტუციის 1044 მუხლის გ ა ნ მ ა რ ტ ე ბ ა
კონსტიტუციონალიზმის კვლევისა და ხელშეწყობის რეგიონალური ცენტრი მისი ფუნქციებიდან გამომდინარე აქვეყნებს თავის პოზიციას საზოგადოებაში არაერთგვაროვნად გაგებული კონსტიტუციის ახალი 1044 მუხლის შინაარსის თაობაზე. ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ოპოზიციის ერთი ნაწილი თვლის, რომ მუხლის შინაარსით ვერ იქნება მიღწეული წინასწარ დეკლარირებული მიზანი _ ევროკავშირის ერთ-ერთი ქვეყნის მოქალაქეს, რომელიც დაბადებულია და ბოლო 5 წლის განმავლობაში მუდმივად ცხოვრობს საქართველოში (შემდგომ ტექსტში – განსაკუთრებული საარჩევნო სუბიექტი), ექნება 2012 წლის საპარლამენტო და 2013 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობისა და პრეზიდენტის, პარლამენტის თავმჯდომარის, პრემიერის თანამდებობათა დაკავების უფლება. ამ მოსაზრების თანახმად, განსაკუთრებული საარჩევნო სუბიექტი არჩევნებში არათანაბარ პირობებში მიიღებს მონაწილეობას და როგორც არ უნდა დასრულდეს არჩევნები არ ექნება პარლამენტის თავმჯდომარის ან პრემიერ-მინისტრის თანამდებობის დაკავების უფლება. ვიყენებთ რა ნორმის განმარტების გრამატიკულ, განვრცობით, სისტემურ და სხვა მეთოდს, ვთვლით, რომ ა) კონსტიტუციის ხშირი გადასინჯვა მეტადრე ერთ, თუნდაც ძლიერ ფიგურაზე მორგება არ არის სასურველი. ბ) ამავდროულად კონკურენტუნარიანი, სამართლიანი და თანასწორი საპარლამენტო არჩევნების ჩატარების დიდი მნიშვნელობიდან გამომდინარე, 1044 მუხლი ხელს შეუწყობს ამ მიზნის მიღწევას; გ) 1044 მუხლით მოგვარებულია კონკრეტული კონსტიტუციურ-სამართლებრივი ურთიერთობა, მაშასადამე ამ მუხლის მე-2 პუნქტში ნახსენები ,,შემთხვევა” საკვანძო სიტყვაა, რომელიც განუყოფლად მოიცავს ერთმანეთთან სამართლებრივ კავშირში მყოფ კონსტიტუციურ-სამართლებრივ ურთიერთობას, ანუ არჩევნებს, და ამ ურთიერთობათა სუბიექტებს, ანუ საქართველოს მოქალაქეებსა და განსაკუთრებულ საარჩევნო სუბიექტს. შესაბამისად –არაკორექტულია სამართლებრივ ნორმაში დაინახო ობიექტი და ყურადღების მიღმა დატოვო სუბიექტი; დ) ცნობილია – სამართლის ნორმა სხვა ნორმებთან კავშირში უნდა წავიკითხოთ და არა იზოლირებულად, 1044 განხილული უნდა იყოს როგორც კონსტიტუციის სხვა მუხლებთან (მაგალითად 28-ე), ასევე კანონმდებლობის (უწინარესად საარჩევნო კოდექსი) სხვა დებულებებთან სისტემურ კავშირში. შესაბამისად, კონსტიტუციით დადგენილია (საჭიროების შემთხვევაში დაკონკრეტდება მიმდინარე კანონმდებლობაში) განსაკუთრებული საარჩევნო სუბიექტისათვის არჩევნებში მონაწილეობის სრულფასოვანი შესაძლებლობა, წინასაარჩევნო პერიოდში სხვა კანდიდატებთან თანაბარი უფლებებით აღჭურვა, ხოლო არჩევისას სხვა დეპუტატების თანაბარი, მათ შორის პარლამენტის თავმჯდომარის თანამდებობის დაკავების უფლების ქონა; ე) ისევ განმარტების სისტემურ მეთოდზე დაყრდნობით, რომელიც გამაგრებულია 1044 მუხლის მე-2 პუნქტში საგანგებო მითითებით, ვხედავთ სრულიად აშკარა ლოგიკურ და სამართლებრივ კავშირს 1044-სა და 29 მუხლის 11 პუნქტებს შორის. შესაბამისად, განსაკუთრებული საარჩევნო სუბიექტს, რომელიც მონაწილეობს საპარლამენტო არჩევნებში, არ შეეხება 29 მუხლის 11 პუქტით დადგენილი შეზღუდვები და მას შეუძლია დაიკავოს პრემიერ-მინისტრის თანამდებობა.
კონსტიტუციონალიზმის კვლევისა და
ხელშეწყობის რეგიონალური ცენტრი
| |